Level playing field voor biobased bouw!?

Hoe ongelijk is het speelveld van Eindige versus Biobased bouwmaterialen? Wat zijn de belemmeringen in de wet- en regelgeving voor biobased bouwen? En wat zijn op basis van die inzichten effectieve stimulerende maatregelen die een gemeente zelfstandig kan nemen?

De gemeente Almere groeit de komende jaren nog stevig door, tot 2040 moeten er nog 60.000 woningen worden gebouwd. En dat, zo duurzaam mogelijk. Almere wil met haar visie Growing Green Cities deze nieuwe opgave circulair ontwikkelen. Biobased bouwen past uitermate goed in die plannen. Tegen deze achtergrond is de gemeente Almere benieuwd of er wettelijke belemmeringen zijn die het speelveld voor Biobased bouwen ongelijk maken. Aldus bouwinnovatie is gevraagd dat wettelijke speelveld te onderzoeken. De onderzoeksvraag luidde;
Selecteer de 10 meest relevante knelpunten voor de acceptatie en adoptie van biobased bouwen (materialen en producten) in de huidige bouwregelgeving.
Het wegnemen van deze belemmeringen moet resulteren in een stimulans voor biobased bouwen. En onderzoek welke maatregelen de Gemeente kan nemen ter stimulering van biobased bouwen en de toepassing van biobased bouwmaterialen.

Het onderzoek leverde een aantal nieuwe inzichten op. De wettelijke belemmeringen in bijvoorbeeld het Bouwbesluit liggen diep verscholen in de bepalingsmethoden waar normen naar verwijzen. Dat vraagt nogal wat stappen om die boven water te krijgen. Voor een aantal materialen of toepassingen is dat gelukt.
De grootste belemmeringen worden echter veroorzaakt door het juist niet kunnen toepassen van kwaliteiten, fysieke eigenschappen en dergelijke. Onze belangrijkste conclusie luidde dan ook; ‘Zoek geen belemmeringen in de eisen die het bouwbesluit stelt, maar toon en beloon de positieve bijdragen van biobased materialen / constructies aan een gezonder, comfortabeler, duurzamer en energiezuiniger gebouw aan.’

Aldus heeft vanuit de positieve en onderscheidende eigenschappen van biobased bouwen en biobased materialen een reeks aan stimulerende maatregelen benoemd waar de Gemeente mee aan de slag kan. De Gemeente Almere, Provincie Flevoland ondertekenen binnenkort een Green Deal waarin een aantal concrete acties die aansluiten op deze uitkomsten worden opgepakt.

Heeft u interesse in het onderzoek, vraag dan nu de rapportage aan via: aldus@aldus.nl

Geoogste hennep uit Almere wordt verwerkt

Het mooie nazomerweer van september was gunstig voor het roten en persen van de hennep (processtappen na het maaien). De balen zijn afgevoerd naar Hempflax waar de hennep wordt verwerkt tot vezels en scheven.

De hennep halffabrikaten kunnen vervolgens tot een grote hoeveelheid producten en (bouw-)materialen worden verwerkt. Van isolatiemateriaal, bouwblokken van kalkhennep, beplating tot weefsels voor stoere bouwkleding. Een mooie toepassing voor Almere zijn de biocomposiet straatnaambordjes gemaakt van hennepvezels en biohars. Daarnaast zal het eerste drijvende paviljoen van de Floriade, en werkatelier van de Urban Greeners, gebouwd worden met onze lokaal gekweekte hennep, toegepast als isolatiemateriaal en hennepbeton.

We moeten herontdekken wat we met deze materialen kunnen doen en hoe we die maximaal kunnen benutten. In deze nieuwe groene economie zullen er door bioraffinage ook geheel nieuwe materialen tot onze beschikking komen. Denk daarbij aan allerlei plastic-vervangers maar ook hernieuwbare transparante materialen.

Wat betreft gemeente Almere wordt er op een drietal plekken gekeken voor een vervolg van het project Biobased Bouwakkers. Zo ligt er in Almere Poort Oost naast het Groenhorst College een braakliggend terrein van twintig hectare, waar Anne Marie van Osch (Gemeente Almere) graag in samenwerking met Aldus bouwinnovatie en het Groenhorst College een aantal verschillende gewassen wil poten om van daaruit te bepalen welke biologische materialen ideaal zijn voor de bouw- en voedselsector. “Het doel is om in aanloop naar de Floriade meer eigen productie te hebben om daarmee zo duurzaam mogelijk te kunnen bouwen,” aldus Van Osch. “Het plan is om ook te experimenteren met bamboe, dat bijvoorbeeld als natuurlijke geluidswering kan dienen. En naarmate dat bamboe groeit, kan een deel voor andere toepassingen worden gebruikt. Denk daarbij aan toepassingen voor de verfindustrie en materiaal om 3D mee te kunnen printen.” Wat deze biobased materialen nog meer voor ons in petto hebben, moet nog blijken.

Als het aan Aldus ligt wordt er niet alleen maar met aardappelschillen, een bewezen alternatief voor onder meer bioplastic, en bamboe geëxperimenteerd. Ook gras, stro en andere agro-reststromen, wat tot nu toe voornamelijk als afvalproducten worden geclassificeerd, passeren de revue als bruikbare grondstoffen voor een circulaire, efficiënte maar vooral gezonde gebouwen.

Wie zaait zal oogsten: een hennep revolutie!

Op 10 september is het zover: onze industriële hennep geteeld op wachtlanden in Almere zal dan feestelijk geoogst worden door wethouder Henk Mulder. Eind mei werd daar op ons initiatief hennep ingezaaid op 2 stukken grond langs de A6 (totaal 11Ha). De gemeente heeft het initiatief omarmd om er de lokale biobased economie mee te versnellen.

In 4 maanden tijd is dit veelzijdig toe te passen gewas uitgegroeid tot een ongelooflijke 3 meter hoogte. Als getuige van deze groeispurt zie je en realiseer je je wat een enorme  CO2 opslagcapaciteit dit gewas bezit. In die zin is de hennep ook voor ons nog elke dag net als een vergeten groente; een verrassing ten aanzien van de enorme toepassingsmogelijkheden en onderscheidende voordelen.

In de tussentijd hebben we niet stilgezeten, maar zijn we intensief op zoek gegaan naar concrete product- en bouwtoepassingen waar we de hennep ook lokaal kunnen toepassen. Zowel qua verwerkingstechnologie als qua producttoepassing hebben we een aantal eerste geïnteresseerden gevonden die op 10 september een intentieverklaring zullen tekenenen voor de afname van deze eindproducten. Hulde! Maar laat het vooral een inspiratie zijn voor anderen om ook hennep te gaan toepassen. Het is niet allleen beter voor het milieu (indirect), maar ook voor onze gezondheid als individu (direct).

Volgend seizoen willen we dit Living Lab zowel in omvang als ook in het aantal biobased varianten doorzetten en opschalen. Ook daarvan zullen wij u tijdens het oogstfeest graag meer vertellen. Wij hopen jullie op 10 september mede namens de Gemeente Almere, Annemarie van Osch, te ontvangen en te trakteren op een hennep pannenkoek. Zie hier de officiële uitnodiging. Alle steun en suggesties zijn van harte welkom!

Zie ook projectbeschrijving Biobased Bouwakkers Almere.
En vorig blogartikel Almere zaait biobased bouwketen op wachtlanden.
Persbericht: Eerste Almeerse hennep geoogst

Gezocht: natuurlijke schoolgebouwen

Terwijl wij druk bezig zijn met de circulaire economie, en in bijzonder met biobased bouwen, blijven we sterk vertegenwoordigd in duurzame onderwijshuisvesting. Dat is toch prima te combineren? In de praktijk valt dat tegen, maar in mijn droom komen deze 2 onderwerpen samen!

Circulaire economie:
De circulaire economie is regeneratief (hernieuwbaar), bestaande uit een biologische en technische kringloop. In de biologische kringloop komen grondstoffen terug in de biosfeer. In de technische kringloop worden materialen zo lang en hoogwaardig mogelijk in omloop gehouden. De circulaire economie draait op duurzame energie. Bij circulair bouwen worden deze principes gebuikt om gebieden en gebouwen te creëren die onderdeel zijn van een ecosysteem die zelfvoorzienend en niet belastend is voor de aarde.

Duurzame onderwijshuisvesting:
Een duurzaam schoolgebouw faciliteert (wat mij betreft) primair het leerproces, door een gezond en stimulerend binnenklimaat bij lage exploitatielasten (energieverbruik en onderhoudskosten).

Bij schoolgebouwen overheerst over het algemeen nog steeds de “sober en doelmatig” ambitie, mede ingegeven natuurlijk vanuit overwegend krappe budgetten in de sector. Het programma Frisse Scholen heeft het belang van integrale duurzaamheid (gezond binnenklimaat en laag energieverbruik) gelukkig vergroot, maar implementatie in de praktijk gaat niet snel en soepel (genoeg). Vanwege de hoge bezetting en het intensieve gebruik is het belang van zware prestatie-eisen groot. Meer dan 75% van de schoolgebouwen voldoen echter nog niet eens aan de laagste klasse. Daaronder lijdt de kwetsbare doelgroep dagelijks. Bij scholen die wel gezond en duurzaam ontworpen zijn valt op dat er een grote afhankelijkheid van (vaak complexe)  installaties gecreëerd is, met allerlei problemen in gebruik en onderhoud tot gevolg.

Termen als circulair of biobased komen nog niet of nauwelijks voor in het vocabulaire van duurzame onderwijshuisvesting, waarschijnlijk vanuit de overtuiging of angst dat het de zaken alleen maar complexer maakt. Dat is (deels) onterecht naar mijn idee. Ik ben namelijk hiervan overtuigd: een biobased schoolgebouw kan met minder installaties tot een beter binnenklimaat leiden, bij een lager energieverbruik!

Natuurlijke materialen scheiden geen schadelijke stoffen af en hebben vaak goede akoestische eigenschappen. En dampopen constructies hebben een natuurlijke vochtregulerende werking. Temperatuur, vochtgehalte en luchtkwaliteit zijn van nature beter in biobased gebouwen. In theorie kan de mate van luchtverversing daarbij lager zijn. Aangevuld met natuurlijke ventilatie kom je op deze manier op en simpel en robuust systeem uit. Uiteraard vergt ook deze strategie zorgvuldige detaillering en uitvoering.

Als vader en ondernemer wil ik niets liever dan kinderen een natuurlijke leeromgeving bieden, vanuit de overtuiging dat dit de gezondheid en leerprestaties bevordert! De materialen kunnen we lokaal laten groeien, waarbij CO2 wordt opgeslagen. Bij afdanking houden we altijd waardevolle reststoffen over, dus ook nog goed voor milieu en toekomstige generaties!

Wie deelt deze droom en mogen wij helpen om zo’n natuurlijk schoolgebouw te realiseren? Let me know!
Met gezonde groet, Olivier Lauteslager

PS: de foto is van de Green School in Bali, de ultieme vorm van een natuurlijke school en duurzame educatie. Niet op deze manier geschikt in ons klimaat uiteraard, maar probeer eens aan te voelen wat zo’n concept met je doet…

Almere zaait biobased bouwketen op wachtlanden

Op 12 mei j.l. heeft wethouder Henk Mulder het startschot gegeven voor het zaaien van hennep in Almere Nobelhorst. Ook in Almere Poort zullen wachtlanden langs de A6 ingezaaid worden met cannabis sativa. Een slimme zet van de gemeente want ons initiatief biedt meerdere voordelen en kansen:

Aanpak van wachtlanden:
Bij grote delen van nieuwbouwwijken in de stad zijn de ontwikkelingen en uitbreidingen tot stilstand gekomen gedurende de crisisperiode. De kale vlaktes zijn grote kostenposten vanwege de rentelasten. Tegelijkertijd verloederen de wijken in aanbouw en neemt de waarde van het omliggende vastgoed af. Door tijdelijke productieve inzet van deze wachtlanden fleurt de buurt weer op en worden de kosten gedrukt.

Opslag van CO2:
De aanwas van industriële hennep zorgt voor een CO2 opname (door fotosynthese) van 13,5ton per hectare. De hoeveelheid CO2 die wordt opslagen bij de gezaaide 11 hectare in Almere is equivalent aan de uitstoot van ruim 800.000 kilometer autorijden!

Teelt van lokale biobased (bouw)materialen
Hennep kan nu al verwerkt worden tot circa 2000 nuttige producten, variërend van canvasdoek, verf, kleding, carrosserie onderdelen, isolatiemateriaal tot voeding. Ter voorkoming van vele transportkilometers zijn juist lokale nagroeibare bouwproducten erg interessant. Van de oogst van 11 Ha hennep kunnen (theoretisch) 11 woningen gebouwd worden, of 55 woningen geisoleerd worden. Een regio die in haar eigen (bouw)materialen kan voorzien heeft bovendien meer veerkracht. Met een grote agrarische sector is Flevoland hiervoor bij uitstek geschikt. Bodem verrijkende hennep kan voor wisselteelt gebruikt worden.

Aanjagen van de circulaire economie
Via zichtbare teelt in de stad en toepassing in lokale bouwprojecten wordt vraag en aanbod van biobased bouwmaterialen gestimuleerd. Ons pilotproject van 11Ha genereert een hoop bekendheid. Wij zijn nu met de gemeente actief op zoek naar bouwprojecten waarin het hennepmateriaal toegepast kan worden. Dit zal werk creëren voor hennepverwerkers en producenten in een nieuwe circulaire economie.

Vergroten van de biodiversiteit
Een niet te onderschatten voordeel van de teelt op wachtlanden is dat de biodiversiteit lokaal weer zal toenemen. Juist in steden is dat van grote waarde. Uitbreiding van productief groen tot in de stadskernen heeft namelijk een gezond effect op de ecologie en op onze welzijn.

Gezond bouwen
Naast een lage CO2 voetprint van biobased materialen (overigens niet per definitie!), is een belangrijke meerwaarde van natuurlijke bouwmaterialen dat zij de gezondheid van gebruikers bevorderen. Biobased materialen scheiden geen gevaarlijke stoffen af en hebben een dampdoorlatende en vochtregulerende werking. Voor onze met radon, fijnstof en formaldehyde vergiftigde luchtdicht gebalanceerde gebouwen is dat een verfrissend alternatief!

In het geval van Almere werken wij samen met boer Herman Navis voor de teelt van de hennep. De firma Hempflax zal de oogst verwerken tot halffabrikaten. Wij ondersteunen de gemeente bij het zoeken naar en committeren van bouwprojecten, alsmede bij de bepaling van producten, technieken en verwerkers. Annemarie van Osch van de gemeente Almere: “Zonder het doorzettingsvermogen van Aldus bouwinnovatie was deze belangrijke eerste stap nu nog niet gezet!”
De ambities reiken veel verder, want we willen met deze pilot aantonen dat we de Floriade van 2022 kunnen laten groeien in lijn met de gedachte van Growing Green CIties. Almere kan zich ontwikkelen tot eerste Nederlandse stad waarin economie en ecologie floreren!

Wij geloven zelfs dat we ons als land hiermee kunnen onderscheiden, dus wie kent meer concrete kansen voor:

• gemeentes die willen telen op wachtlanden?
• potentiële biobased bouwprojecten?

Zie ook het artikel op architectenweb!

Bouwen aan biobased ambities

Wij gaan iets in beweging zetten en hebben je hulp nodig!
Koppel ons aan partijen (uit de volledige keten) die ook biobased ambities hebben zodat we samen de biobased bouw kunnen aanjagen en vormgeven.
Don’t stay in line, step into the circle!

Het is onze innerlijke en stellige overtuiging dat we onze samenleving (waaronder de bouwsector) meer in balans met de natuur moeten brengen. Dat is het belangrijkste doel van duurzaamheid. Daarvoor moeten we onze grondstoffen op een circularie manier gaan gebruiken, in tegenstelling tot de huidige lineaire methode. Als in een ketting moeten we de schakels aan elkaar gaan verbinden.

Biobased materialen bieden hiervoor bij uitstek de kans omdat ze nagroeibaar zijn, lokaal verkrijgbaar en vaak weer als voedingsbodem voor nieuwe materialen kunnen dienen. Daarnaast kunnen biobased materialen onze mate van zelfvoorziening vergroten en dragen ze bij aan een gezond en comfortabel binnenklimaat.

Je kent ons als adviesbureau voor duurzame innovatie in de bouw.
Concreet kent onze dienstverlening vele verschillende facetten van productontwikkeling en duurzaamheidsadvies aan verschillende doelgroepen. Onze kracht ligt in vernieuwing, creatie en inspiratie. Dat heeft afgelopen 15 jaar tot een grote variëteit aan referenties geleid. Tegelijkertijd is dat onze zwakste schakel; voor een duidelijkere profilering hebben we besloten meer focus aan te brengen richting deze biobased bouw.

Zie in deze link en in onze overige blogartikelen meer info, inspiratie en achtergrond van deze visie.

Wat leidt ons naar een biobased bouwtoekomst?

• Bekendheid genereren (bewustwording)
• Crosssectorale verbanden aangaan om ketens te sluiten (samenwerking)
• Technologische vernieuwing (innovatie)
• Teruggrijpen op oude bouwprincipes (herwaardering)
• Realisatie van biobased producten en gebouwen (creatie)
• onderzoek naar prestaties (validatie)

De Europese unie en de Nederlandse regering zetten fors in op de onwtikkeling van de Biobased Economie, met verschillende stimuleringsprogramma’s. De bouwsector is daarin vooralsnog onderbelicht, en dat willen wij veranderen.

Wat gaan wij doen? Wij zullen ons op 2 aspecten gaan richten, ter bevordering en concretisering van de biobased bouw:

1. Verbinden van vraag en aanbod; door lokale stimuleringsprogramma’s op te zetten.
2. Ontwikkelen van biobased bouwproducten; in opdracht of op eigen initiatief.

Voor beide punten zullen wij (evt. in coalities) subsidie-aanvragen indienen bij landelijke en regionale instanties.

Hoe kan je meedoen?

1. Doe ons suggesties van partijen uit je netwerk die biobased potentie of ambities hebben (bijvoorbeeld omdat ze grote reststromen bezitten of daaraan behoefte hebben):
2. Doe ons suggesties voor nieuw te ontwikkelen biobased producten; 

In beide gevallen zullen wij contacten gaan leggen om deze ideeën te toetsen en uit te werken. Daarbij betrekken we jou natuurlijk weer, en zo rijgen we de ketting aan een.

De eerste 10 partijen die zich hier op kantoor melden met een suggestie ontvangen het boek “Glimpses of the future” met nog 15 prikkelende toekomstperspectieven.

Laten we een kettingreactie veroorzaken!
Hartelijke groet, Atto Harsta & Olivier Lauteslager

Hoe groen is oranje? Opdracht aan onze nieuwe koning:

Alom wordt hare majesteit geprezen voor haar invulling van het koningschap, vanuit uitzonderlijke gedrevenheid en inlevingsvermogen. Ze is het boegbeeld en een icoon van onze Nederlandse samenleving geweest. Ze heeft de monarchie in roerige tijden fier overeind weten te houden, als bindend element van ons land; een prestatie van formaat!

Maar deze nieuwe tijd, waarin gevestigde structuren zwaar onder druk staan, burgers onafhankelijk willen worden en de relatie tot autoriteiten veranderen, vraagt om een andere invulling van het koningschap. Koningin Beatrix erkent dat het tijd is voor een nieuwe generatie. Om de monarchie in de harten van de Nederlandse burgers gesloten te houden, zal koning Willem Alexander een nog grotere uitdaging wachten; de ceremoniële rol past niet meer in onze informele tijdsgeest en een politieke rol is volledig taboe. De verbindende rol van nationale trots en eensgezindheid blijft cruciaal, maar hoe geef je daar nu invulling aan?

Wij, Aldus, zijn er sterk van overtuigd dat de toekomst gevormd zal worden van onderaf en niet meer van bovenaf opgelegd gaat worden. (Zie ook Tegenlicht uitzending 28-01: http://tegenlicht.vpro.nl/afleveringen/2012-2013/gat-in-de-markt.html) Leiders, in de oude zin, zijn dus overbodig. Wel is er veel behoefte aan visie, zingeving en goede voorbeelden van “empowerment” en onafhankelijkheid. Hoewel het tegenstrijdig klinkt kunnen deze ontwikkelingen juist het community gevoel van samenhorigheid en trots doen opbloeien; daar ligt een kans voor onze nieuwe koning!

Als onafhankelijk staatshoofd zonder macht zou koning Willem Alexander zich moeten opwerpen als missionaris voor de duurzaamheidstransitie van Nederland. Objectief kan hij oordelen over de status en de ontwikkelingen, met als doel de toekomstbestendigheid van ons land, waarin de economie in balans is met de ecologie. Niet de welvaart van het land, maar het welzijn van burgers en natuur staan bovenaan zijn agenda. Hij zal niet moeten regeren, maar RE-Genereren, wat in het belang is van iedereen. Niemand kan dit belang beter uitdragen en dienen dan de koning, vanwege zijn bereik en statuur. Natuurlijk positioneert hij zich daarmee soms in moeilijke situaties en belangen, maar dat zal worden toegestaan vanuit het algemene profijt. Door het goede voorbeeld te geven, en de maatschappij te wijzen op de voordelen van de transitie (tegengaan van klimaatverandering en onafhankelijkheid van olie en eindige grondstoffen) kan hij uitgroeien tot onze nieuwe burgervader; een natuurlijke rol.

Het echte transitiewerk moeten we zelf doen. Onder aanvoering van Willem Alexander kan het een oranje transitie worden, en wordt onze nationale kleur het nieuwe groen!

Oranje boven!

Maakt u al deel uit van de Re-Generatie?

Onze duurzame toekomst zal gevormd worden door een samenleving (de Re-Generatie) met een “nieuwe” mentaliteit: leven in harmonie met moeder aarde en elkaar!
Om dit te bereiken moeten Economie en Ecologie nauw gaan samenwerken, gericht op regeneratie van de aarde en haar bewoners.

Graag presenteren wij u ons beeld van een duurzame toekomst, die een antwoord en uitweg biedt voor de grote problemen waarin het industriële tijdperk ons geplaatst heeft. Het is een realistisch en positief scenario dat gebaseerd is op hele oude én hele moderne kennis, welke grotendeels voorhanden zijn. We baseren ons hiervoor op concrete ervaringen en resultaten uit lopende projecten. De uitdaging ligt in de grootschalige gedragsverandering die hieraan ten grondslag ligt. Welkom in de wereld van Re-Generatie:

Onze duurzame toekomst (jaartal irrelevant) zal volgens ons om verschillende redenen uit 3 onlosmakelijke hoofdcomponenten bestaan:

1. We leven in een circulaire economie, waarin we onze materialen regenereren.
2. We zijn in hoge mate zelfvoorzienend, doordat we energie en voeding lokaal regenereren.
3. We hebben een hoog niveau van welzijn, door regeneratie van van ons zelf-herstellend vermogen.

Circulaire economie
Eindige grondstoffen hebben ons gedwongen om véél zuiniger om te gaan met onze materialen, door deze constant met behulp van recycling terug te brengen in onze productieprocessen. We zijn op grote schaal afhankelijk van biobased materialen, die volledig hernieuwbaar zijn. Afval is voedsel conform het Cradle 2 Cradle principe. Zowel op technologisch niveau als ecologisch niveau hebben we onze kringlopen gesloten. Bedrijven waarvan restproducten grondstoffen zijn voor andere bedrijven hebben elkaar geografisch opgezocht, waardoor een soort industriële ecologie is ontstaan.

Zelfvoorziening
Gemeenschappen zijn vrijwel volledig onafhankelijk geworden van invloeden van buitenaf voor wat betreft hun energie-, voedsel en materiaalvoorziening. Dit betekent dat ze zelf in hun basisbehoeften kunnen voorzien en alleen extra’s en luxe nog importeren. De locatie bepaalt welke soort zelfvoorziening het meest geschikt is. Energie wordt lokaal duurzaam opgewekt met behulp van wind-, zonne-energie, geothermie en biomassa. Voedsel wordt weer dichter bij huis verbouwd. We eten aanzienlijk minder vlees, en verbouwen geen mono-culturen op industriële wijze meer. Onze bouwmethodieken- en materialisatie hangen eveneens grotendeels af van wat de natuurlijke omgeving te bieden heeft.

Welzijn
Niet welvaart, maar welzijn is het streven van de maatschappij. Fysieke en psychische gezondheid worden bereikt door meer in balans en contact met de (plaatselijke) natuur te leven. Niet productiviteit en efficiëntie zijn meer maatgevend, maar geluk en zorgzaamheid voor elkaar en je omgeving zijn tegenwoordig de maatstaf.

Het resultaat is een sterke verwevenheid en betrokkenheid tussen natuur, industrie, landbouw en wonen, wat zich veel meer door en naast elkaar afspeelt. Transport van personen en goederen is hierdoor drastisch afgenomen. De gelijkwaardige samenwerking tussen Economie en Ecologie is de enige mogelijkheid voor een langdurig bestaan op een hoog welzijnsniveau met 8 miljard mensen op één aarde.

Voor veel mensen klinkt dit beeld als een stap terug naar de 19e eeuw (pre-industriële tijdperk).  Voor een gedeelte is dat zo, maar dan hoofdzakelijk ten aanzien van de goede aspecten uit die tijd waarin gemeenschappen veel veerkrachtiger waren. In de toekomst blijven we profiteren van moderne en innovatieve technologieën ten behoeve van bijvoorbeeld onze communicatie, energievoorziening en gezondheidszorg. In deze combinatie maken we een belangrijke stap voorwaarts waarin we ons voortbestaan veilig stellen door in harmonie met de natuur te leven en technologie te ontwikkelen die dit ondersteunt.

Wanneer is deze duurzame toekomst een feit? Dat is nog moeilijk te zeggen, maar hoe eerder hoe beter staat vast. Klimaatverandering (temperatuurstijging) en eindige grondstoffen (zoals fossiele brandstoffen) zullen op korte termijn dergelijke grote consequenties hebben voor de samenleving dat verandering onvermijdelijk is. We zullen hiervoor vooral ons gedrag en gewoontes moeten aanpassen, hetzij vrijwillig op korte termijn, hetzij gedwongen op x termijn. Hoe eerder we aanpassen hoe hoger ons niveau van welzijn kan worden!

Alle adviestrajecten die wij uitvoeren ten behoeve van duurzame gebouwen (+ omgevingen) en ten behoeve van innovatieve producten zijn concrete acties richting dit drievoudige toekomstperspectief. We realiseren daarmee stapsgewijs de verwezenlijking van deze visie. Dat betekent niet dat ieder project nu al op deze 3 niveaus maximaal scoort, maar wel dat de mogelijkheden hieraan getoetst zijn en dat er op basis van prioriteitsstelling en haalbaarheid integrale keuzes gemaakt worden. Des te meer mensen meedoen, des te beter!

We vernemen graag uw aanvullingen, commentaar of visie hieronder!